Nabije buur of verre vriend?

Uit het arrest van Den Bosch:

Citaat :

2.3.6. (Brief d.d. 1 december 2003 van J.D. Rijnders aan de advocaat-generaal:) Elk basisstation heeft een uniek bakensignaal, waarmee dat basisstation wordt geïdentificeerd. Mobiele telefoons selecteren, in geval van een “handover” naar een ander basisstation, met behulp van het systeem van bakensignalen de juiste basisstations. De uiteindelijke keuze van dit station wordt gedefinieerd aan de hand van een “lijst van nabijgelegen basisstations” die zich in elk basisstation bevindt. In deze lijst wordt exact afgebakend naar welk volgend basisstation – dat in de lijst moet staan vermeld - de gsm-verbinding moet worden doorgeschakeld.
(..)
Direct naast de afslag A28 ’t Harde(*) bevindt zich KPN-opstelpunt 1221. Daarop bevinden zich de basisstations 14793, 14794 en 14795. De aanwezigheid van sterke radiosignalen, afkomstig van dit opstelpunt, maken het logisch dat gsm-verbindingen in die omgeving over dit opstelpunt worden geleid of eventueel, onder de invloed van de “lijst van nabijgelegen basisstations” via naburige basisstations.
()
Ook indien sprake zou zijn van verhoogde radiopropagatie is het niet aannemelijk dat in de omgeving van ’t Harde een basisstation uit Deventer kan voorkomen op de “lijst van nabijgelegen basisstations”. In 1999 stond langs de A28 reeds een aanzienlijke hoeveelheid basisstations. Een mobiele telefoon rijdend op de A28 zal dan ook in 1999, gedwongen via de “lijst van nabijgelegen basisstations” zeer waarschijnlijk opeenvolgende lokale basisstations hebben gekozen.

    Verderop:

Citaat :

2.3.13. De verdediging heeft betoogd dat, op grond van rapportages van J.J.R Heinen en J.A. Sterrenburg, kan worden aangenomen dat het betreffende telefoongesprek zeer wel vanuit de omgeving van ’t Harde kan zijn gevoerd.
Het hof deelt deze opvatting niet. Ter terechtzitting van 8 december 2003 heeft J.J.R. Heinen, gehoord als deskundige, na bestudering van de nabuurlijst en de bedekkingskaart met basisstations in het relevante gebied, geconcludeerd dat de lijst van instellingen van basisstations in september 1999 correct is en dat dit in de regel inhoudt dat, als een “cell” (basisstation) vol is, een naburige “cell” wordt aangeklikt. Zijn aanvankelijke conclusie dat de onderhavige telefoonverbinding “waarschijnlijk” was heeft deze deskundige gewijzigd in “mogelijk”.

Ofwel, het Hof hecht grote waarde aan de lijst met nabuurstations, omdat deze bij een volle cell de mobiele beller dwingt naar een naburige cell, en daarmee is het onwaarschijnlijk, dat hiervoor een cell in Deventer in beeld komt, gezien de afstand tussen Deventer en de A28.

Hoe zit dat nu met die lijst van nabuurstations?
Die vraag laat zich niet zo simpel beantwoorden, omdat het format van die lijst(en) aan verandering in de tijd onderhevig was. Volgens deze bron: http://mobilewireless.wordpress.com/2007/11/18/ is er sprake van dat de lijst in eerste instantie -in het 2G-tijdperk, waar wij in ons geval mee te maken hebben- alleen de frequenties van de nabuurstations bevatte. Dus niet de bijbehorende codes (BSIC), om een 100% eenduidige identificatie mogelijk te maken. Die zocht het mobiele station er dan zelf bij, door de frequenties in de lijst te scannen.
Langs deze weg is het dan goed mogelijk, dat Deventer als een naburig station van één van de stations langs de A28 kon worden herkend. In diverse teksten wordt geschermd met de nabuurlijst, maar hij wordt niet 'getoond'. Het kan zo maar zijn, dat niet de nabuurlijst werd besproken, maar een interpretatie van die lijst, door van de opgesomde frequenties de bijbehorende stations op te zoeken. En dan is er een cirkelredenering ontstaan. ** aanvulling in nieuwe posting onderaan.

Het kan nog erger: als Louwes' mobiel bij Nunspeet contact had met een basisstation langs de A28, waarvan de nabuurlijst het basisstation 10515 bevatte, dan kon hij daar onmogelijk op overschakelen, omdat dit station van Louwes af stond te zenden. Vrijwel zeker zou de mobiel dan hiervoor Deventer 14501 in de plaats kiezen, zie https://rechtiskrom.actieforum.com/t16p10-from-cell-2-cel-pun-intended.


Drie cellen met dezelfde bakenfrequentie.

Zo kan een relatieve onwaarschijnlijkheid ineens een waarschijnlijkheid worden.


(*)Ten overvloede: de referentie naar 't Harde is onterecht. Louwes belde in zijn versie vanuit de omgeving van Harderwijk en Nunspeet.

Behalve de deskundigen in het proces voor het Hof 2003/4, heeft niemand ooit beweerd, dat in 2G de nabuurlijsten BSIC's bevatten. GPRS kwam in 2000 beschikbaar, dus valt af, evenals 3G, dat vanaf 2001 beschikbaar kwam.
Om dit te bevestigen is de ETSI (European Telecommunications Standards Institute) de aangewezen organisatie, deze beheert de GSM-protocollen.
Uit door ETSI uitgegeven specificaties kan wel degelijk worden afgeleid, dat nabuurlijsten uitsluitend frequentiegegevens bevatten, ook al wordt dit op één passage na, nooit expliciet vermeld, omdat daarover vanzelfsprekend geen discussie bestond. Immers, werd de BSIC pas uit de gegevens van de -met de opgegeven frequenties- onderzochte stations zelf afgelezen.

Eerst even over de gebruikte begrippen:

BA-list	nabuurlijst
BCCH-carrier	baken-basisfrequentie
BSIC	identificatiecode basisstation
ARFCN	code voor (kanaal van) de frequentie
PLMN	code voor een mobiele provider (zoals KPN), deze zit -deels- verwerkt in de BSIC
MS	mobieltje

In de volgende posting de onderdelen, waaruit kan worden afgeleid, dat deze voorstelling van de gang van zaken juist is:

1. MS treedt in contact met een cell (welke, doet er even niet toe)
   
2. MS leest uit BCCH kanaal van deze cell de nabuurlijst af (BA(list)) en leidt daar de basisfrequenties van de (niet perse maar wel zo bedoelde) naburige cellen af.
   
3. Via deze basisfrequenties leest de MS nu de rest van de informatie van deze (nog steeds niet per se naburige) cellen af. Hier kan dus een verwisseling van cellen optreden, als de basisfrequentie van een verkeerde cel wordt ontvangen. Immers zenden meerdere cellen binnen een bepaalde regio op dezelfde basisfrequentie.
   
4. Deze cellen zijn nu beschikbaar voor de MS, om naar over te schakelen (binnen een aantal restricties, die echter niet inhouden, dat dit nabuurcellen zijn).

ETSI PT/12 RELEASE NOTE December 1995 Recommendation GSM 05.08
Radio Sub - system Link Control
Previously distributed version :3.7.0 (Updated Release 1/90)
New Release version December 95: 3.8.0 (Released 95 phase 1)

Pagina 10:

Citaat :

The cell selection and reselection procedures make use of the “BCCH Allocation” (BA) list. There are in fact two BA lists which may or may not be identical, depending on choices made by the PLMN operator.
(i)BA (BCCH) - This is the BA sent in System Information Messages on the BCCH . It is the list of BCCH carriers in use by a given PLMN in a given geographical area. It is used by the MS in cell selection and reselection
(ii)BA(SACCH)- This is the BA sent in System Information Messages on the SACCH and indicates to the MS which BCCH carriers are to be monitored for handover purposes (see Section 7 & 8 )

Dit zijn de twee nabuurlijsten, voor respectievelijk de 'idle mode' en de gespreksmode. Deze verschillen slechts op een ondergeschikt detail van elkaar (Umbrella-cells staan wel in de tweede lijst en in de andere niet).
(..)
Pagina 14:

Citaat :

The MS shall attempt to check the BSIC for each of the 6 strongest non serving cell BCCH carriers at least every 30 seconds, to confirm that it is monitoring the same cell. If a change of BSIC is detected then the carrier shall be treated as a new carrier and the BCCH data redetermined.

Ofwel: via het afluisteren van de BCCH kan pas de BSIC worden bepaald, en die kan zich in een volgende ronde wijzigen, omdat meerdere BSICs zich van dezelfde BCCH kunnen bedienen.
(..)
Pagina 18:

Citaat :

7.2 IDENTIFICATION OF SURROUNDING BSS FOR HANDOVER MEASUREMENTS :
{It is essential for the MS to identify which surrounding BS is being measured in order to ensure reliable handover. Because of frequency re-use with small cluster sizes, the BCCH carrier frequency may not be sufficient to uniquely identify a surrounding cell, i.e. the cell in which the MS is situated may have more than one surrounding cell using the same BCCH frequency. Thus is it necessary for the MS to synchronize to and demodulate surrounding BCCH carriers and identify the Base Station Identification Code (BSIC) .}

Zoals hierboven al gedemonstreerd.
Pagina 19:

Citaat :

If either no BSIC can be demodulated on a surrounding cell BCCH carrier, or the BSIC indicates that the carrier belongs to a PLMN which is not one of the permitted PLMNs , then the signal strength measurements on that channel shall be discarded. The permitted PLMNs are defined by the PLMN PERMITTED parameter transmitted in the BCCH data. This is an 8 bit map that relates to the PLMN part of BSIC. (e.g. PLMN_PERMITTED = 01101001, defines that carriers having a BSIC with PLMN part = 000,011,101,110 shall be reported.)

Als het PLMN gedeelte klopt, is het resultaat geldig. Een PLMN is de code, die de netwerk eigenaar identificeert.

GSM TECHNICAL SPECIFICATION GSM 04.08
March 1996 Version 5.1.0

Pagina 33:

Citaat :

3.2 Idle mode procedures
3.2.1 Mobile station side
In idle mode, the mobile station listens to the BCCH and to the paging sub-channel for the paging group the mobile station belongs to (cf. Technical Specification GSM 03.13); it measures the radio propagation for connection with other cells.

Measurements are treated to assess the need of a cell change as specified in Technical Specification GSM 05.08. When the decision to change cells is made, the mobile station switches to the BCCH of the new cell. The broadcast information is then checked to verify the allowance to camp on this cell (cf. section 3.2.2). If allowed, the cell change is confirmed, and the broadcast information is then treated for Mobility Management actions (cf. section 4). Similarly, physical contexts are updated (list of neighbouring cells frequencies, thresholds for some actions, etc. cf. Technical Specification GSM 05.08 and section 3.2.2).

De aard van de nabuurlijst staat hier gespecificeerd als frequenties.

Pagina 204:

Citaat :

9.1.32 System information type 2
This message is sent on the BCCH by the network to all mobile stations within the cell giving information of control of the RACH and of the BCCH allocation in the neighbour cells. See Table 9.31/GSM 04.08.
Special requirements for the transmission of this message apply, see Technical Specification GSM 05.02.
This message has a L2 Pseudo Length of 22.
Message type: SYSTEM INFORMATION TYPE 2
Significance: dual
Direction: network to mobile station

TABLE 9.31/GSM 04.08: SYSTEM INFORMATION TYPE 2 message content

Toelichting: De Neighbour Cell Description staat omschreven als een frequency list (in de BCCH). De samenstelling hiervan staat in paragraaf 10.5.2.22 (volgt).

Pagina 376

Citaat :

10.5.2.22 Neighbour Cells Description
The purpose of the Neighbour Cells Description information element is to provide the absolute radio frequency channel numbers of the BCCH carriers to be monitored by the mobile stations in the cell.
The Neighbour Cells Description information element is coded as the Cell Channel Description information element, as specified in section 10.5.2.1b, with the exception of bits 5 and 6 of octet 2. Figure 10.40/GSM 04.08 and Table 10.42/GSM 04.08 contains the difference of specifications.
The Neighbour Cells Description information element is a type 3 information element with 17 octets length.

FIGURE 10.40/GSM 04.08
Neighbour Cells Description information

Toelichting: Deze matrix bevat voor ieder radiokanaal een '0' of een '1'. De kanalen met een '1' dienen door de MS te worden gescand.
Pagina 368

Citaat :

10.5.2.20 Measurement Results
The purpose of the Measurement Results information element is to provide the results of the measurements made by the mobile station on the serving cell and the neighbour cells.
(..)
FIGURE 10.38/GSM 04.08
Measurement Results information element

Hiermee is zichtbaar, dat het gegeven BSIC pas beschikbaar komt nadat de MS de nabuurcellen heeft onderzocht hierop. Hieraan voorafgaand komt het ARFNC-gegeven via de BA-list beschikbaar.

GSM TECHNICAL SPECIFICATION GSM 03.03
March 1996 Version 5.0.0

Pagina 20:

Citaat :

When in connected mode, the mobile stations measure and report the level they receive on a number of frequencies, corresponding to the BCCH frequencies of neighbouring cells in the same network as the used cell. Along with the measurement result, the mobile station provides the network with the BSIC it has received on the frequency. This enables the network to discriminate between several cells happening to use the same BCCH frequency. Bad discrimination might result in faulty handovers.

Ook hier: na het scannen van de frequenties wordt de BSIC pas bekend.

Voor twijfelaars nog deze link:
http://www.scribd.com/doc/126002130/GSM-Optimisation-by-Aircom-Basic-Info vanaf pagina 12.
Daar blijkt zelfs, dat de MS in 'idle mode' (staat wel aan, maar de belknop is niet ingedrukt) niet eens terugrapporteert, dus ongestoord kan overschakelen naar een baken, dat niet tot de buren behoort, indien het signaal sterk genoeg is.

Dus nog even recapituleren:
Louwes rijdt over de A28, in de omgeving van Harderwijk/Nunspeet (volgens eigen verklaringen tijdens verhoor) en pakt zijn mobiele telefoon (MS). Deze zet hij aan, of hij staat al aan, dat maakt weinig uit.
De MS leest uit de cell, waar Louwes op dat moment rijdt, de nabuurlijst uit en treft daarin ook radiokanaal 3 (behorend bij 10515-Nunspeet). Echter bevindt Louwes zich nog niet in het bereik van 10515, want die cell wijst NO (informatie conclusie Machielse herziening). Zowel 14768-Zwolle en 14501-Deventer zitten ook op radiokanaal 3 (informatie Rijnders proces 2003/4).
14768-Zwolle is naar het zuiden gericht en wordt afgeschermd door het noordelijke veluwemassief (Woldberg).
De MS scant dan 14501-Deventer. 14501-Deventer heeft bij lichte propagatieomstandigheden al een 'line of sight'. Bij Nunspeet is er richting ZO geen afscherming.
Op het moment, dat een gespreksaanvraag wordt gelanceerd, blijken alle gevonden cellen langs de A28 vol te adverteren wegens de file op de A28 en de drie in de onmiddellijke omgeving rijdende treinen (w.o. twee samengevoegde intercity's).
Het ver van de drukte weg gelegen Deventer neemt de gespreksaanvraag van de MS aan.

Demo: Mooi stukje uitzoekwerk.

Het is duidelijk dat de rechtspraak totaal tekort schiet als het technisch inhoudelijk is. Op de ter rechtszitting onlokte uitspraken van een deskundige als "waarschijnlijk" "mogelijke" etc. wordt geshopped om een stukje van de "voorkeurpuzzel" in te vullen.
De onderliggende technische details gaat dan geheel aan hen voorbij.

Wat denk je trouwens, zouden "deskundigen" als prof. Brussaard diepgaande kennis hebben van de detailspecificaties van de gehanteerde protocollen/interfaces etc. Ik weet wel zeker van niet. Dat is onmogelijk in dit vakgebied.

@Joop,
De deskundige treedt op twee manieren buiten zijn oevers:
Hij laat zich uit over alledaagse zaken, waarover hij niet bij uitstek deskundig is (Brussaard over het weer) aan de ene kant, en aan de andere kant betreedt hij deelterreinen, waarvan hij meer denkt te weten, dan dat het geval is (Rijnders over de protocollen, Eikelenboom over de werking van de crimescope).
En dan hebben wij vervolgens te maken met magistraten, die moeten bepalen, of dit allemaal klopt en welke deskundige eventueel gelijk heeft.
Aan alle kanten gaat het voorspelbaar fout.

Volgens mij ben ik nog geen deskundigenoordeel tegengekomen, dat onomstreden juist is (of ik ben dit vergeten).

Na 2001 volgde het tijdperk van GPRS en UMTS, ofwel 3G.
Hierin bestaat wel de nabuurlijst met gespecificeerde nabuurcellen:

3GPP TS 44.018 version 4.4.0 Release 4 schreef:

3.4.1.2.1.2 Deriving the GSM Neighbour Cell list from the BSICs and the BA (list)
One or more instances of the Measurement Information message may provide BSIC information. This is used to build the GSM Neighbour Cell list. The GSM Neighbour Cell list may contain up to 96 Neighbour Cells.
The BSICs are associated to the frequencies in the BA (list) with the same BA_IND value. The BSICs may be received before the corresponding BA (list). The first BSIC in each instance applies to the frequency in the BA (list) referenced by the parameter BA_Index_Start_BSIC. For each successive BSIC, one bit indicates if the BSIC applies to the same frequency as the previous BSIC or to the next frequency in the BA (list), as defined in clause 9.1.54, Measurement Information message.
If GPRS BSIC Description is provided in the SI2quater message (see clause 3.4.1.2.1.6), it shall be saved and used by a non-GPRS mobile station as initial BSIC information in connected mode.

Om een gecombineerde lijst van frequenties en BSIC's te verkrijgen maakt de mobiele telefoon gebruik van informatie, die beschikbaar komt van de BA(list) = frequenties, zie hierboven, in combinatie met de zogenaamde Measurement Information messages of met de SI2quater message. Beide soorten message komen in de 2G specificaties niet voor, evenmin als de hierboven beschreven activiteit.

Ik heb inmiddels Rijnders op de hoogte gesteld van mijn bevindingen, maar een maand later nog steeds geen reactie ontvangen.

Hier de aangekondigde aanvulling over de nabuurlijsten, die ter inzage lagen. Ik had bedacht, dat men de bestaande lijsten voor de duidelijkheid wel vertaald zou hebben van frequenties naar plaatsnamen van de opstelpunten.
Bij nader inzien ligt dit vermoedelijk anders: ter tafel zullen de nabuurlijsten gelegen hebben, die de afdeling 'planning' zal hebben gebruikt om het netwerk optimaal te houden. Alleen zullen degenen, die zich over deze lijsten gebogen hebben zich niet meer gerealiseerd hebben, dat de mobiele telefoon niet precies deze lijst ontving, maar een afgeleide lijst met uitsluitend de bijbehorende frequenties. En deze lijst was natuurlijk veel minder dwingend, omdat de frequenties op meerdere plaatsen werden (her-)gebruikt, zoals bij Nunspeet, Deventer en Zwolle het geval was.

Het gevolg van eea is nog steeds precies hetzelfde!

Ik kan het misschien nog wat duidelijker maken. In de bijgaande figuur heb ik alle cellen in de omgeving van Nunspeet afgebeeld op een zogenaamde dekkingskaart. Deze figuur is een reconstructie van de situatie in 1999 op basis van de gegevens van Antennebureau. Gefilterd op installatiedatum en toebehorend aan KPN (op basis van de getoonde frequenties). Op basis van de uitspraken van Machielse in 2007 (verworpen herzieningsaanvraag), trek ik de voorlopige conclusie, dat niet alleen nabuurcellen, maar ook "overburen" elkaars frequenties tonen aan de buitenwereld, dus dat vanuit een bepaalde cell gezien (hier cell 10515, Nunspeet met frequentiekanaal 3), alle cellen in twee concentrische ringen hier omheen de mobiele telefoons opdragen frequentiekanaal 3 te scannen om een toekomstige cell-reselection of toekomstige handover (ook in de vorm van een directed-retry) voor te bereiden. Bedenk, dat het netwerk de plaats van verblijf van de mobiele beller niet zo precies weet, dus 'vooruit' moet plannen door ook frequenties te tonen, waar de mobiele telefoon nog niet is, maar spoedig wel kan komen.

Door het patroon heen heb ik de route en meest waarschijnlijke plaats van bellen van Louwes geprojecteerd op basis van zijn eigen verweer.
In de cellen op deze kaart krijgt de mobiel de opdracht kanaal 3 te scannen (samen met zo'n 18 andere). Op alle plekken rechtsboven in het schema scant de mobiel gewoon de frequentie van 10515. Echter,  in de sectoren aan de kant linksonder kan het kanaal van 15015 helemaal niet doordringen, door de verkeerde stand van de antenne (NO). Daar komt Deventer bij bijzondere propagatie wel door en wordt dus door de mobiel gescand. En dat signaal was misschien wel goed genoeg, om in de beste zes te vallen (waarvan de scanresultaten naar het netwerk worden verzonden).
Van de aangeboden frequenties zouden er vele in de op dat moment optredende congestie (file en drie treinen op de naastgelegen spoorbaan, koopavond in Harderwijk en Apeldoorn (*)) vol=vol verkopen. Dus langs die route komt Deventer gewoon naar voren als een reddingsboei, zodra de belknop wordt geactiveerd.

(*) Ook in Deventer, maar 14501 bestrijkt het winkelcentrum niet.

Bij de groene sterren kan Louwes dus naar Deventer toegezogen zijn, ahw.
Maar er is nog een ander scenario mogelijk, op basis van de dekkingskaart van Deventer - 14501 zelf.



Ook deze kaart is gebaseerd op informatie, die Machielse in 2007 prijsgaf, maar nu ook aangevuld met paalnummers uit de gegevens van Louwes zelf. Deze gegevens ondersteunen elkaar.
De kaart laat linksboven nu een gebied zien (omgeving Vaassen en Epe), waar Louwes niet ver vandaan was. Ook onder meer normale omstandigheden moet hier een contact 'kunnen', beide masten liggen maar 10 km van Nunspeet. Vooral Epe ligt heel goed gepositioneerd (kaartje onderaan). Maar dat geldt natuurlijk voor meer bellers, dus allebei zullen ze al gauw vol=vol adverteren. Epe of Vaassen geven allebei kanaal 3 op als een te scannen frequentie, namelijk de frequentie van paal 14501, waar ze aan zijn gelinkt. Dus als zij geen capaciteit meer hebben, wordt Louwes naar een nabuurcell geduwd, door het laten scannen van frequenties en het vervolgens uitvoeren van een handover, voordat het gesprek begint (directed retry). En omdat Louwes nog niet onder de paraplu van 10515 was gereden, maakte hij gewoon contact met Deventer 14501.
Vermoedelijk was dit van zo'n korte duur (16 s) omdat kort daarna Nunspeet 10515 roet in het eten gooide. Of het gesprek voortijdig werd afgebroken, of dat alleen de kostenadministratie het voortijdig het begaf, dat vermeldt de historie niet.