Het probleem Bas Haan

Het boek van Bas Haan is in opzet een pleidooi ten behoeve van Michaël de Jong. In mijn optiek te loven. In zijn effectiviteit is het echter een aanklacht tegen Maurice de Hond, en dat is deels te begrijpen, namelijk voor het deel van de onredelijke aanval van Maurice de Hond op Michaël de Jong. Maar het is ook een aanklacht tegen Ernest Louwes. En dat is onterecht. En laakbaar.

Om e.e.a. te verduidelijken iets over de opzet van Bas Haans boek: De Deventer moordzaak. Het complot ontrafeld.

Bas Haan is erop uit, aannemelijk te maken, dat het helemaal niet zo vreemd is, dat er niet op Michaël de Jong werd gerechercheerd en volgt daarmee dit onderzoek redelijk op de voet. Overigens vanuit een startpunt, dat het onderzoek op zich veel te wensen overlaat.

Gaandeweg gaat Bas Haan zich redelijk met het onderzoek (tegen Louwes!) identificeren, hij neemt allerlei onjuiste en overhaaste conclusies gewoon over. Tot op een zodanige schaal, dat hij meent aan het onderzoek te kunnen toevoegen.

En daarmee slaat hij volledig de plank mis, zie mijn volgende bijdrage.

Op pagina 169 schrijft Bas Haan:
Mijn aarzeling is in één keer weg als ik in de herfst van 2006 een nieuw document in handen krijg: het concepttestament dat Louwes voor de weduwe maakte. Het is een document waarvan tot mijn verbazing geen kopie in het oorspronkelijke strafdossier zit.
Het is weliswaar geen concepttestament, blijkt verderop in zijn boek, maar desondanks eerst maar de tekst:

Citaat :

In het kader van uitvoering van de wilsbeschikking dient het een executeurschap met bezit te betreffen; de bewindvoerder dient de vrijheid te hebben geheel zelfstandig over het vermogen te kunnen beschikken.

Bas Haan meent hieruit te kunnen afleiden, dat hieruit blijkt dat Ernest Louwes al voor de dood van (= moord op) de weduwe maatregelen wilde treffen, om zich het vermogen van de weduwe rimpelloos toe te eigenen. De notaris zou dit in eerste aanleg hebben verhinderd, zo meent Bas Haan gezien de volgende commentaren:

Citaat :

Als dat daadwerkelijk zo in het testament was komen te staan, had Louwes kunnen doen en laten wat hij wilde met de miljoenen van de weduwe.

Citaat :

Eind oktober 2006 benader ik een specialist die bereid is alle fiscale en testamentaire stukken door te nemen en zijn analyse voor de camera te geven. Het is professor mr. Martin Jan van Mourik, hoogleraar notarieel en privaatrecht, notaris en specialist op het gebied van erfrecht. (..)
Van Mourik, zelf notaris, vermoedt hoe het komt dat de notaris van de weduwe vervolgens een streep door het concept heeft gehaald: `Die notaris heeft waarschijnlijk lont geroken en die heeft gedacht: dat gaan wij zo niet doen.'
De notaris zelf wil, gezien zijn beroepsgeheim, niets over de zaak zeggen. Maar duidelijk is dat hij ervoor zorgt dat Louwes in de definitieve versie van het testament niet als alleenheerser over de stichting en het vermogen kan gaan beschikken.

Allemaal ophef op basis van een dubbel misverstand, waarvan Bas Haan geen benul blijkt te hebben, en van Mourik, indien Haans lezing juist is, ook niet. Maar daarover mijn volgende bijdrage.

Bij dit alles moet u beseffen, dat e.e.a. zich afspeelde in 1999, dus voor recente hervormingen van het erfrecht. De autoriteit op het gebied van erfrecht om te raadplegen is dus:
Pitlo/Van der Burght, Erfrecht. 9e druk. ISBN 9038705670 & 9038705689. Gouda Quint. 1997

Een dubbel misverstand dus. Allereerst was Ernest Louwes helemaal niet begonnen over het instituut executeur-testamentair met bezit, hetgeen gewone een juridische term is voor een bepaalde vorm van executeur-testamentair zijn. Hij verkeerde in de mening, dat hij het bewindvoerderschap over de erfenis moest bezitten in het geval van overlijden van de weduwe.
Nu is het bewindvoerderschap in het erfrecht een instituut, dat best veel lijkt op instituut van executeur-testamentair met bezit, maar zich richt op een ander segment van het erfrecht, namelijk, dat waarbij de erfenis vervalt aan een persoon, die nog niet de volledige verantwoordelijkheid kan dragen, bijvoorbeeld een onvolwassen kind. Dan kan een bewindvoerder worden aangesteld. Hier lag dat anders, de ‘gevolmachtigde’ diende alle vrijkomende gelden naar een stichting over te hevelen; daarvoor is volgens de geciteerde bron een executeur-testamentair met bezit nodig, gelezen o.m.:

Citaat :

Voorts brengt zijn bezit de bevoegdheid mee zakelijke en persoonlijke acties voor de nalatenschap in te stellen.
Zijn zorg voor de uitvoering van de uiterste wil en zijn bijstand aan de erfgenamen ter zake van de verdeling (artt. 1058 en 1061) krijgen pas door het bezit een reële betekenis.
pagina 260:
Ten overvloede: de executeur zonder bezit kan uiteraard geen legaten uitkeren, evenmin kan hij goederen uit de boedel verkopen. [1060] De executeur met bezit komt de uitsluitende bevoegdheid toe vorderingen ook in rechte in te stellen.

Juist deze acties werden van Louwes verlangd!
Mogelijk lag het misverstand nog gecompliceerder, omdat één van de legaten –aan een neef van de overledene- een bewindvoerderschap met zich meebracht (van een ander familielid).
Dit was het eerste misverstand, de notaris corrigeerde een technisch onjuiste omschrijving van het benodigde instrumentarium. Deze klepel had Bas Haan horen luiden.

Het tweede misverstand is, dat de notaris volgens Bas Haan ergens een stokje voor heeft gestoken. Dat heeft hij dus niet, en dat blijkt uit de stukken:

Citaat :

De notarissen gaven aan dat achteraf het testament lezend zij tot de conclusie kwamen dat het so heel veel vertrouwen moet hebben gehad in Louwes omdat zij alleen Louwes had aangewezen als voorzitter en geen andere bestuursleden.
(Bespreking bezoek recherche aan het notaris-kantoor in het tactisch journaal d.d. 28 oktober 1999, waarbij ook notaris [notaris van de weduwe].)

Een opmerking, die overigens een redelijk tang-op-varken-gehalte had, want Louwes had onmiddellijk twee mede-bestuursleden aangesteld. Meer staat er dus niet over de notaris en zijn eventuele interventie. Waar Bas Haan de notie vandaan haalt dat ”[het] duidelijk is dat hij ervoor zorgt dat Louwes in de definitieve versie van het testament niet als alleenheerser over de stichting en het vermogen kan gaan beschikken” is volstrekt onduidelijk en n.a.w. het gevolg van Bas Haans onbekendheid met het erfrecht anno 1999 en een grote drang zelf iets bij te dragen aan de oplossing van de Deventer Moordzaak.

Meer misverstanden en verwarring dus.